İqtisadiyyatımızın inkişafı Azərbaycanı dünyada tanıdır.

     Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra iqtisadiyyatımız böhran vəziyyətinə düşmüş, sənaye müəssisələrinin fəaliyyətində durğunluq əmələ gəlmişdi. Həyatın hər sahəsində mövcud olan gərginlik, həyat tərzinin aşağı həddə düşməsi, işsizlik və bu kimi digər problemlər sabaha olan inamı da azaltmışdı. Dövləti gücləndirmək,  dünya dövlətləri ilə iqtisadi-siyasi-mədəni əlaqələr yaratmaq üçün uzun zaman lazım idi. Müharibə şəraitində yaşayan, torpaqlarının bir hissəsi işğal altında qalan, yüzlərlə qaçqın və məcburi köçkünü olan  gənc bir dövlətin bütün bu problemləri həll etməsi o qədər də asan deyildi.  İnsanların həyat tərzinin yaxşılaşması üçün ardıcıl olaraq layihələr  həyata keçirildikcə cəmiyyətdə mövcud olan durğunluq azalırdı. Dövlətimizin başçısı İlham Əliyev 2003-cü ildə ilk dəfə prezident seçildikdən sonra, 2004 ildə  “Regionların Sosial –İqtisadi İnkişafı Dövlət Proqramı” nın imzalanması, bu proqrama əsasən Əsasnamənin təsdiq edilməsi ilə yurdumuzun hər yerində həyat yeni axarına düşməyə başladı.  İllər  keçdikcə bir-birinin ardınca regionlarda Dövlət Proqramları reallaşır, bölgələrimiz gözəlləşir.
     Yeni iş yerləri yaradılır, müasir təhsil, tərbiyə ocaqları, səhiyyə və mədəniyyət müəssisələri, idman kompleksləri inşa olunaraq vətəndaşların istifadəsinə verilməyə başlayıb. Şəhər və rayonlarımızda insanların asudə və mənalı istirahəti üçün  müasir və gözəl parklar salınır, küçə və məhəllələr abadlaşır, işıqlandırma sistemi yenilənir, su-kanalizasiya xətləri və digər kommunal sahələrdə mövcud olan problemlər həllini tapır.
     Azərbaycan dünyanın bir çox dövlətləri ilə  iqtisadi əməkdaşlıq edir. Paytaxt Bakıda və bölgələrimizdə müasir Sənaye Parklarının yaradılması təkcə iqtisadiyyatımızın inkişafına zəmin yaratmayıb, həm də yüzlərlə vətəndaş iş yeri ilə təmin olunub ki, bu da dəvlətimizin vətəndaşların sosial rifah halının yaxşılaşdırılmasına olan diqqətin bariz nümunəsidir. Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında məhsul istehsalı və ixrac istiqamətində müsbət dinamika mövcuddur. Ümumilikdə 2019-cu ildə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında 823 milyon manatlıq məhsul istehsal edilib ki, bunun da 276 milyon manatı - təqribən 33 faizi ixrac olunub. 2020-ci ilin ilk 6 ayı ərzində 534 milyon manatlıq məhsul istehsalı ilə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ölkə sənayesinin qeyri-neft sektorunda (5,7 milyard manat) xüsusi çəkisi 9,3 faiz, 182 milyon manatlıq ixracla ölkə üzrə qeyri-neft sənaye məhsullarının ixracında (910 milyon manat) xüsusi çəkisi 20 faiz təşkil edib. Hazırda Parkda fəaliyyət göstərən müəssisələrdə 5500-dən çox insan daimi işlə təmin olunub.
Sumqayıt Azərbaycanın, Cənubi Qafqazın ikinci böyük sənaye mərkəzidir və  potensialı ilbəil  güclənir. Bu günlərdə Prezidentimiz İlham Əliyev Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının nəzdində Peşə Təhsili Mərkəzinin açılışında çıxışında  bildirib ki,  bu il burada şüşə istehsalı zavodu da fəaliyyətə başlayacaq. Oraya da böyük investisiyalar qoyulub və daxili tələbatımızı təmin edəcəkdir. Baxmayaraq ki, indi tikinti sektoru pandemiyaya görə bir qədər tənəzzülə uğrayıb, amma o, bərpa edilir və ediləcək. Biz özümüzü yerli şüşələrlə təmin edəcəyik. Bu da böyük nailiyyətdir.
     Qeyd olunub ki, “daxili tələbatı nə qədər mümkünsə, yerli məhsullar hesabına təmin edilməlidir. Burada Sumqayıt şəhərinin və xüsusilə Kimya Sənaye Parkının mühüm rolu var. Çünki son illərdə bu işləri görməklə buna böyük dərəcədə müvəffəq olmuşuq. İndi əsas işimiz ondan ibarətdir ki, baxmalıyıq, harada bizdə idxaldan asılılıq daha böyükdür və bunu əvəzləmək mümkündürsə, bunun üçün xammal varsa, yaxud da texniki-iqtisadi əsaslandırma buna imkan verirsə, mütləq həmin sahələrə böyük diqqət göstərilməlidir. Belə təşəbbüs göstərən şirkətlərə həm rezident statusu verilməlidir, eyni zamanda, dövlət tərəfindən onlara kömək göstərilməlidir, güzəştli kreditlər ayrılmalıdır ki, idxaldan asılılığı maksimum dərəcədə azalsın. Çünki hər bir ölkə buna çalışır və xüsusilə əhalisi artan ölkə - Azərbaycan buna mütləq çalışmalıdır.” Dövlətimizin başçısının iqtisadiyyatımızın inkişafı məqsədi ilə əməli addımlar atması təqdirəlayiqdir. Necə ki, yurdumuzun hər yerində həyat gülüstana çevrilib, yeni müəssisələr yaradılıb. Yeri gəlmişkən, fərəhlə bildirmək olar ki, Mingəçevirdə bir neçə il bundan əvvəl Sənaye Parkı yaradılıb və burda yüzlərlə adam işləyir. ən böyük sənaye müəssisələrindən birinin məhz Mingəçevirdə istifadəyə verilməsini prezidentimizin  töhfəsi hesab etmək olar. 
Əlbəttə, Prezidentimizin çıxışları xalqımız üçün tezisdir və fəaliyyətimizin proqramını təşkil edir. O qeyd edib ki, “Tədiyyə balansını müsbət səviyyədə saxlamaq üçün əlbəttə ki, bizə çox keyfiyyətli ixracyönümlü məhsul istehsal edən, valyuta gətirən müəssisələr lazımdır. Çünki bu gün tədiyyə balansının müsbət səviyyədə saxlanmasının əsas səbəbi neft-qaz amilidir. Amma çalışmalıyıq ki, bu amili kənara qoymaqla ixrac-idxal əməliyyatlarında həmişə müsbət saldoya malik olaq. Ona görə ixracyönümlü və idxalı əvəzləyə biləcək istehsalat sahələri mütləq yaradılmalıdır. Burada siqaret fabriki fəaliyyətə başlayıb və artıq statistikada görürük ki, idxaldan asılılıq nə qədər azalıbdır. Bu fabrik işə düşənə qədər daha çox idxaldan asılı idik. İndi 300 milyon manata qənaət edilib. Eyni zamanda, bu fabrikin inkişaf potensialı da var. Çalışmaq lazımdır ki, istehsalat artsın və bu məhsulu ixrac edilsin”.
“O cümlədən təbliğat işlərimizi düzgün qurmalıyıq, bundan başqa, təbii ki, qadağalar qüvvəyə minibdir. Ona görə mən bu fabriki gələcəkdə sırf ixracyönümlü müəssisə kimi görürəm və belə misallar çox gətirmək olar. İndi bizim tütün istehsalımız, keyfiyyətli avadanlığımız var. Tütün istehsalı olmayan bəzi ölkələr nə üçün bizə məhsul ixrac edir. Onlar tütünü xaricdən alırlar və sonra onu emal edib satırlar. Siqaret istehsalında biz xarici tütündən də asılıyıq. Ancaq qarşıya vəzifə qoyulub ki, yerli tütünçülərdən də məhsul alınsın və beləliklə, kənd təsərrüfatının inkişafına da təkan verilsin.”
    Prezidentimizin bu fikirləri bizlərə güc verir, sabaha olan inamı artırır: “Bu gün biz Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının timsalında yeniləşən, güclənən Azərbaycanı görürük. Xüsusilə yada salmalıyıq ki, bu ərazidə nələr olub, biz bu qərarı verəndə bu ərazi hansı vəziyyətdə idi. Çürümüş, dağılmış, fəaliyyətini başa vuran müəssisələr, həm ekoloji fəlakət zonası, həm də ki, istifadəsiz qalan torpaqlar idi. İndi isə burada yüzlərlə hektar sahədə sənaye parkı qurulubdur”. Çox diqqətli və qətiyyətli  əməli işləri ilə xalq sevgisi qazanan prezidentimizin tapşırıq və tövsiyyələri proqram xarakteri daşıyır. Yəni hər kəs çalışdığı sahədə düzgün və səmərəli fəaliyyəti ilə göstərilən etimadı doğrultmalıdır.
     Bu çağırış isə yurdunu sevən, Vətəninin inkişafına dəstək olmaq istəyən, qəlbi Azərbaycan ilə döyünən, azərbaycançılıq ideyalarına sadiq olan insanlara ünvanlanıb və mən düşünürəm ki, prezidentimiz  müraciət etdiyi insanlara böyük səmimiyyət göstərib: “ Xaricdə yaşayan azərbaycanlı iş adamları da gəlib Azərbaycana vəsait qoysunlar. Azərbaycan onların vətənidir və onlar hər zaman Azərbaycanın dəstəyini görürlər, güclü Azərbaycan onların da gücünü artırır. Ona görə azərbaycanlılar müxtəlif ölkələrdə iqtisadiyyat, kommersiya, biznes sahələrində böyük uğurlar əldə ediblər. Onlar da öz vətəninə vəsait qoymalıdırlar, öz vətəni ilə daim əlaqə saxlamalıdırlar”. “Bütün bu amillər düzgün istiqamətə səfərbər edilsə, onda Azərbaycana investisiya axını dayanmayacaq. Əsas məqsədimiz budur. Xüsusilə dünyada yaşanan, pandemiya nəticəsində dərinləşən böhran, əlbəttə ki, bir çox şirkətlərə mənfi təsir göstərib. Ancaq məhz bu şəraitdə biz elə addımlar atmalıyıq ki, postpandemiya dövrünə ən hazırlıqlı ölkələr sırasında olaq və dərhal, vaxt itirmədən yeni inkişaf dinamikasına sahib olaq”.
Əlbəttə, Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının ümumi inkişaf tendensiyası yeniliklərə münasibətilə fərqlənir. Elə nəzdində açılışı olan Peşə Təhsil Mərkəzini də bu xüsusda fərqləndirmək olar. Çünki ilk dəfədir ki, ölkədəki sənaye parkı ərazisində peşə təhsili müəssisəsi yaradılır, bununla da bir neçə strateji hədəfə nail olunur: tələbələrə müasir infrastruktura malik mərkəzdə dövrün tələbinə uyğun bacarıqlar və peşə vərdişləri aşılanacaq. Təlim-tədris prosesində iştirak edəcək mütəxəssislər elə parkın rezidentlərinin yüksəkixtisaslı işçilərindən olacaq. Öz növbəsində tələbələr də Sumqayıt Kimya Sənaye Parkının müəssisələrində təcrübə keçməklə, iş yeri əldə etmək imkanı qazanacaqlar. Azərbaycanın gələcəyi gənclərin fəallığı, vətənpərvərliyi ilə çox bağlıdır. Gəncləriniz təhsillərinə xüsusi diqqət göstərməli, biliklərini gücləndirməklə yanaşı işləmək üçün də,  yeni həyat üçün də hazırlıqlı olmalıdırlar.

Sahib Məmmədov,
Əməkdar müəllim